Ang isang
Tagapagligtas o
Savior sa iba't ibang mga
relihiyon ay isang tao o indibidwal na tutulong sa mga taong makamit ang
kaligtasan o magliligtas sa kanila mula sa isang bagay gaya halimbawa ng pagkapahamak sa isang kaparusahan at iba pa. Ang mga itinuturing na tagapagligtas sa iba't ibang mga relihiyon ay kinabibilangan ng mga sumusunod:
- Mga tagapagligtas sa Hinduismo gaya nina Krishna(3228 BCE - 3102 BCE) at Kalki. Si Kalki(na isinaling Walang Hanggan, Puting Kabayo, o Tagapagwasak ng Karumihan) ang huling inkarnasyon ni Vishnu na hinulaang lilitaw sa wakas ng Kali Yuga. Si Kalki ay sasakay sa isang puting kabayo na may isang tabak(espada) na wawasak sa mga masasamamng tao sa wakas ng Kali-Yuga. Ilulunsad ng Panginoong Kalki ang Satya Yuga na "panahon ng Katotohanan" nang ang sangkatauhan ay pamumunuan ng mga diyos at ang bawat manipestasyon o gawa ay malapit sa pinakadalisay na ideal at ang sangkatauhan ay papayag sa likas na kabutihan na mamuno ng suprema. Ang diyosang si Dharma na sumisimbolo sa moralidad ay tatayo sa lahat ng mga apat na hita sa panahong ito. Ayon sa Srimad Bhagavata ( circa 1500 BCE ), si 'Vishnu ay babalik...bilang si Kalki na huling Avatar sa gitna ng mga apoy...maglalakbay siya sa buong globo...Ang Panginoon(Vishnu) ay lilitaw sa ilalim ng pangalang Kalki na nakasakay sa isang mabilis na puting kabayo...at may kakayahang magpasuko ng masasama...Kanyang wawasakin ng kanyang tabak ang mga magnanakaw[na ang mga isipan ay nakatalaga sa kasamaan] sa mga sampu sampung milyon milyon...Kanyang muling itatatag ang katuwiran sa mundo at ang mga isipan ng nabubuhay sa wakas ng panahong Kali ay mamumulat at magiging kasing linaw ng kristal."(Ihambing sa ).
- Tammuz
- Avalokiteshvara
- Mithra
- Mga tagapagligtas sa Budismo gaya ng Maitreya at amitabha
- Mahdi sa Islam na hinulaang tagapagtubos na mamumuno sa loob ng 7, 9 o 19 taon ayon sa iba't ibang mga interpretasyon bago ang araw ng paghuhukom(yawm al-qiyamah / literal na araw ng pagkabuhay muli) at mag-aalis ng kasamaan sa mundo.
- Mashiach (Mesiyas sa Hudaismo) na hinihintay pa rin sa Hudaismo hanggang sa kasalukuyang panahon. Hindi sila naniniwala na si Hesus ang katuparan nito.
- Mesiyas na sa Kristiyanismo ay kinikilalang si Hesus.
- Saoshyant sa Zoroastrianismo na pinaniniwalaang nakaimpluwensiya sa paniniwalang mesiyas ng Hudaismo at hindi direktang sa mesiyas ng Krisityanismo. Sa wakas ng panahon, ang tagapagligtas na Saoshyant ay magdadala ng huling pagpapanumbalik sa daigdig (Frashokereti) kung saan ang mga namatay ay muling bubuhayin. Ang Saoshyant ay kinikilala na anak na lalake ni Vîspa.taurwairî at magmumula sa Ilog na Kansaoya/Kansava at magdadala ng parehong sandata na Verethragna na ginamit rin ng mga epikong bayani at hari na Iranian sa nakaraan upang labanan ang iba't ibang mga kalaban na demoniko. Ang Haurvatat, Ameretat at iba pang mga katulad na entidad ang kanyang magiging kasama at kanilang tatalunin ang mga nilikha ni Angra Mainyu. Ang matuwid ay makikilahok sa parahaoma na magkakaloob sa kanila ng walang hanggang buhay. Pagkatapos, ang sangkatauhan ay magiging tulad ng mga Amesha Spenta na nabubuhay na walang pagkain, walang kagutuman o pagkauhaw at walang mga sandata. Ang lahat ay makikisalo sa isang layunin na sasali sa diyos para sa isang walang hanggang pagdakila sa kaluwalhatian ng diyos.
- Soter na hinango mula sa epithet na Griyegong σωτήρ (sōtēr) na nangangahulugang tagapagligtas ay ginamit bilang:
- bilang pamagat ng mga diyos gaya nina Poseidon Soter, Zeus Soter, Dionysus Soter, Athena Soteira at Hecate Soteira.
- bilang pangalan ng natatanging mitikal na pigurang si Soter (daimon)
- anumang mga bayaning pinuno ng mga dinastiyang Helenistiko(tignan ang kultong bayani) gaya nina Ptolemy I Soter, Antiochus I Soter, Demetrius I Soter, Rabbel II Soter, Attalus I, Seleucus III Ceraunus, Ptolemy IX, Diodotus I, Strato II, Strato I, at Menander I
- bilang pamagat ng mga tagapagpalaya(tingnan rin ang eleutherios)
- tinukoy kay Hesus at sa diyos sa Griyegong Bagong Tipan(halimbawa sa Efeso 5:23, Filipos 3:20, Lucas 1:47 at iba pa). Ginamit para kay Hesus sa Ichthys na "Ίησοῦς Χριστός, Θεοῦ Υἱός, Σωτήρ", Iēsous Christos, Theou Yios, Sōtēr o "Hesu-Kristo, Anak ng Diyos, Tagapagligtas".
